Maksymilian Pszenicki

Maksymilian Pszenicki (1914-1986)

do 1945 r. Meir Wejc

dr inż.

biogram na podstawie informacji z Archiwum PW oraz z Internetu

Urodził się 2.02.1914 r. w Łodzi, zmarł w 1986 r. prawdopodobnie w Londynie. Ojciec Julian (księgowy w firmie włókienniczej), matka ?, bracia: Mieczysław, Stanisław i Natan. Ojciec, matka i brat Natan w czasie II wojny zamordowani przez Niemców. Żona Stanisława (Sara) z domu Jachimowicz (laborantka rentgenowska, ślub w 1935 r., po II wojnie starszy redaktor w Polskim Radio) pochodziła z Wielunia, z religijnej rodziny żydowskiej, którą opuściła z powodu dezaprobaty dla wyboru męża i jego komunistycznych przekonań (w Fundacji Ośrodek Karta znajduje się jej korespondencja w Janem Józefem Lipskim i jego żoną Marią, https://zbioryspoleczne.pl/jednostki/PL_1001_FOK_103_7_1_2_842). Syn Ludwik Krzysztof (https://pl.wikipedia.org/wiki/Krzysztof_Pszenicki) oraz córka Irena (urodzona w 1949 r.).

W 1932 r. ukończył I Gimnazjum Męskie Towarzystwa Szkół Średnich w Łodzi (od 4. klasy gimnazjum zarobkował pomagając ojcu w utrzymaniu rodziny). Od 7 klasy gimnazjum aktywnie działał w organizacjach komunistycznych.

Po maturze podjął studia w Politechnice Warszawskiej na Wydziale Inżynierii. Przez jeden rok był relegowany z uczelni za działalność polityczną. Przewodniczył Stowarzyszeniu Pomocy Bratniej Studentów Żydowskich. Dyplom inżyniera budownictwa uzyskał w 1938 r., pracę dyplomową pisał pod kierunkiem prof. Wacława Żenczykowskiego (https://pl.wikipedia.org/wiki/Wac%C5%82aw_%C5%BBenczykowski).

W kampanii wrześniowej wziął udział jako ochotnik i znalazł się w strefie okupacji sowieckiej, udał się do Lwowa, gdzie potem dołączyła żona. Pracował jako kierownik robót w Miejskich Zakładach Wodno-Kanalizacyjnych. Po napaści Niemiec na ZSRR został ewakuowany do Ufy, gdzie był naczelnikiem odcinka robót budowlanych. Dołączył do tworzonej Armii Polskiej gen. Władysława Andersa, ale ostatecznie opuścił ją i udał się do Uzbekistanu, do miasta Kokand, gdzie był głównym inżynierem firmy „Remstrojkontor”. Działał w organizowaniu lokalnych struktur Związku Patriotów Polskich (organizacja sowiecka). W 1944 r. dołączył do Polskiej Armii gen. Zygmunta Berlinga i z nią wrócił do kraju (17.01.1945 r. z oddziałem saperów jako jeden z pierwszych żołnierzy wkroczył do Warszawy opuszczonej przez Niemców). Po wyzwoleniu początkowo pracował w Wydziale Budownictwa, Remontów i Zakwaterowania Sztabu Generalnego, a następnie w Departamencie Kwaterunkowo-Budowlanym.

Od 1951 r. pracował w Politechnice Warszawskiej, specjalizował się w zagadnieniach ekonomiki i organizacji pracy przedsiębiorstw budowlano-montażowych.

W 1962 r. w Szkole Głównej Planowania i Statystki (dziś SGH) obronił doktorat nt. „Rola norm i cen kosztorysowych w budownictwie oraz metodyka ich opracowywania”, promotor Kazimierz Secomski (https://pl.wikipedia.org/wiki/Kazimierz_Secomski).

Pracował:

• 1935-39 Biuro Konstrukcyjno-Budowlane „Inż. Rudolf Hermelin” (po 1937 r. jako samodzielny konstruktor)
• 1945-52 Centralny Zarząd Przedsiębiorstw Robót Komunikacyjnych (naczelny inżynier)
• 1951-68 Politechnika Warszawska, Międzywydziałowa Katedra Ekonomiki i Organizacji Pracy przekształcona w 1961 r. w Katedrę Orgnuizacji, Mechanizacji i Ekonomiki Budowy (wykładowca, a następnie zastępca profesora, a okresowo kierownik katedry)
• 1952-? Biuro Norm Kosztorysowych przy Prezydium Rady Ministrów (dyrektor)
• 1959 kontrakt 9-miesięczny w firmie G. Wimpey w Wielkiej Brytanii (kierownik budowy)
• w 1968 r. zmuszony przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych do emigracji ze wskazaniem na Izrael, ale udał się do Wielkiej Brytanii (naturalizowani z żoną jako obywatele brytyjscy 26.02.1976).

Działał w Komitecie Ekonomiki Budownictwa Polskiego Związku Techników i Inżynierów Budownictwa, Komisji Ekonomiki i Organizacji Pracy NOT oraz w szeregu radach techniczno-ekonomicznych zjednoczeń i instytutów branżowych.

Wyróżnienia:

• Medal „Za Warszawę”
• Medal Za Odrę, Nysę i Bałtyk”
• Medal Zwycięstwa i Wolności”
• Srebrny Krzyż Zasługi (1945)
• Złoty Krzyż Zasługi (1948)

W 1990 r. pośmiertnie żona Stanisława opublikowała jego wspomnienie „Proces PPRK-5: wspomnienia” z przedmową Jana Józefa Lipskiego.