Politechnika Warszawska. Wydział Mechaniczny Technologiczny. Oddział Inżynieryjno-Ekonomiczny. (1952 - 1971)

Wydział Mechaniczny Technologiczny Politechniki Warszawskiej mieścił się w Gmachu Starym Technologicznym (byłej Szkoły Inżynierskiej) przy ul. Narbutta 86.
W roku 1947 wznowiona zostaje rozpoczęta przed wojną budowa nowego gmachu szkoły przy ul. Narbutta 85. Od 1953 roku do dyspozycji Wydziału MT był częściowo oddany ten gmach (obecnie Nowy Technologiczny), w następnych latach sukcesywnie wykańczany. Od roku 1952 wydział podjął się również nowego zadania – zorganizowania i uruchomienia studiów magisterskich, obok dotychczasowych 3-letnich studiów inżynierskich” (50 lat Wydziału…, 2001, s.30).

„Na Wydziale Mechanicznym Technologicznym od roku 1952 uruchomiono też nowy, jedyny w tym czasie w Polsce kierunek studiów inżynieryjno-ekonomicznych. Już jesienią odbył się kurs selekcyjny dla kandydatów na uzupełniające studia magisterskie” (50 lat kształcenia…, 2003, s.14). 

„Prowadziła go Katedra Organizacji, Ekonomiki i Planowania w Przemyśle Budowy Maszyn, stworzona przez prof. dr Seweryna Chajtmana, który w maju 1952 powrócił do kraju i rozpoczął działalność w Politechnice Warszawskiej na stanowisku docenta, kontynuując jednocześnie pracę w Ministerstwie Przemysłu Maszynowego.(…) Seweryn Chajtman po szkole średniej studiował w Państwowej Wyższej Szkole Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda. W okresie studiów podejmował pracę jako ślusarz i mechanik-stażysta w warsztatach naprawczych Piotrkowskiej Manufaktury w Piotrkowie Trybunalskim (1937) oraz w Parowozowni Warszawa-Zachód PKP (1938). Ponadto dorywczo zarobkował jako kreślarz, konstruktor i monter. W lipcu 1939 ukończył studia w sekcji warsztatowo-obrabiarkowej Wydziału Mechanicznego. W okresie studiów był członkiem Organizacji Młodzieży Socjalistycznej ”Życie” (do 1938). Począwszy od lutego 1939 pracował w fabryce maszyn dla przemysłu papierniczo-poligraficznego w Warszawie w charakterze konstruktora i kierownika warsztatów. Jesienią 1939 przedostał się nielegalnie na teren ZSRR. Od grudnia 1939 pracował w Parowozowni Lwów-Wschód w charakterze kierownika technicznego remontów średnich i przeróbki parowozów.
Od października 1940 do czerwca 1941 pracował w Klesowie k. Sarn w Zarządzie Okręgu Kamieniołomów w charakterze inżyniera nadzoru kotłów i remontów urządzeń oraz projektanta przetwórni kamienia. Po ataku na ZSRR ewakuowany wraz z zakładem i skierowany do pracy w Centralnych Warsztatach Zarządu Inżynieryjnego Armii w Tambowie, Kurhanie, Syzraniu, gdzie pracował jako inżynier konstruktor, technolog, mistrz i kierownik zmiany wydziału mechaniczno-montażowego.

W maju 1942 wcielony do służby technicznej Armii Czerwonej (jako inżynier uzbrojenia). Trafił na fronty: woroneski, wołchowski, pod Siniawino, leningradzki i pod Wielkimi Łukami. Ciężko ranny w czasie ofensywy w rejonie Wielkie Łuki – Newel. Po leczeniu szpitalnym znalazł zatrudnienie w fabryce narzędzi ”Frezer” w Moskwie (od listopada 1943) w charakterze kierownika remontów narzędzi zespołu wydziałów pomocniczych oraz technologa i konstruktora wydziału doświadczalnego budowy obrabiarek. W zakładach ”Frezer” pracował do 1948. W międzyczasie, celem uzupełnienia specjalizacji zawodowej, w 1945 rozpoczął studia indywidualne w Moskiewskim Instytucie Inżynieryjno-Ekonomicznym. Studiował tam zagadnienia ekonomiki i organizacji produkcji przemysłu maszynowego (nie przerywając pracy w zakładach „Frezer”). W czerwcu 1947 uzyskał tytuł magistra inżyniera-ekonomisty na Wydziale Budowy Maszyn. Następnie został przyjęty na studia doktoranckie (aspiranturę) w Katedrze Organizacji i Ekonomiki Przedsiębiorstw Budowy Maszyn tegoż Instytutu. W maju 1949 na kilka miesięcy wrócił do kraju. 

Został skierowany do Departamentu Produkcji i Techniki Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego. W lutym 1950 ponownie udał się do ZSRR, aby dokończyć studia doktoranckie.  Po przyjeździe do Moskwy od marca 1950 kontynuował prace aspiranckie i jednocześnie był zatrudniony jako konsultant techniczny w Biurze Radcy Handlowego Ambasady PRL w Moskwie, delegowany z Ministerstwa Przemysłu Ciężkiego. W kwietniu 1952 obronił rozprawę doktorską (kandydacką) na temat perspektyw rozwoju i prawidłowości doskonalenia organizacji produkcji w unikalnych zakładach budowy maszyn ciężkich. W czasie studiów w Moskiewskim Instytucie Inżynieryjno-Ekonomicznym prowadził zajęcia dydaktyczne oraz brał udział w pracach badawczych nad rozwiązaniem i realizacją problemów doskonalenia organizacji w zakładach przemysłowych, w tym m.in. w zakładach samochodowych ZIS, a także w dość głośnych wówczas pracach nad kompleksową reorganizacją zakładów „Kalibr”. Prowadził także wykłady z organizacji i prace dyplomowe na kursie magisterskim i doktoranckim w warszawskiej Szkole Głównej Planowania i Statystyki. W Politechnice Warszawskiej zorganizował i uruchomił (1952) studia inżynieryjno-ekonomiczne, Katedrę Organizacji, Ekonomiki i Planowania w Przemyśle Budowy Maszyn, w następstwie w 1960 r. powołano Oddział Inżynieryjno-Ekonomiczny przy Wydziale Mechanicznym Technologicznym, którymi kierował do 1968.” (Chajtman S. … , 2017, [online]).

„W marcu 1953 roku rozpoczęły się zajęcia pierwszego 2-letniego uzupełniającego studium magisterskiego dla inżynierów na kierunku technicznym inżynieryjno-ekonomicznym, studia II stopnia, specjalność mechanika. W trakcie studiów mieli obowiązkowe praktyki zawodowe 6 tyg. po 1 sem. oraz 8 tyg. dyplomową po 3 sem. Absolwenci otrzymywali dyplom magistra inżyniera mechanika ze wskazaniem specjalności ‘Organizacja i planowanie w przemyśle budowy maszyn’." (50 lat kształcenia…, 2003, s.14). 

„W 1955 r. ukończyło studia inżynieryjno-ekonomiczne (IE) pierwszych 13 absolwentów, m.in. Zbigniew Gackowski (dyplom nr 6).” (Niziałek D., 2001, s.5). 

„Podczas pracy naukowej w ZSRR Seweryn Chajtman zapoznał się z teorią Leonida Kantorowicza, późniejszego laureata Nagrody Nobla w 1975. Mimo zarzucenia tej teorii w ZSRR w czasach stalinowskich, włączył później jej elementy (tzw. badania operacyjne) do wykładów w Katedrze OEiPPM. Zainicjował także pierwsze wykłady z informatyki w Wydziale Mechanicznym Technologicznym PW, jak również pierwsze w Polsce wykłady z dziedziny zastosowań informatyki. W 1963 odbył wielomiesięczny staż naukowy w USA, podczas którego odwiedził kilkanaście uniwersytetów i zakładów przemysłowych oraz nawiązał kontakty z czołowymi amerykańskimi teoretykami i praktykami kierunku industrial engineering. Po powrocie z USA stworzył laboratorium wyposażone w maszyny licząco-perforacyjne Holleritha, maszyny do księgowania i fakturowania, urządzenia do normowania pracy, przyrządy do badań psychotechnicznych, oraz urządzenia do planowania produkcji.” (Chajtman S. … , 2017, [online].

następna strona część II