profesor Eugeniusz Olszewski

Eugeniusz Olszewski (1911-1994)

profesor

biogramy: w Wikipedii https://pl.wikipedia.org/wiki/Eugeniusz_Olszewski

w Kwartalniku „Historii Nauki i Techniki” nr 3-4/1994)
oraz w Roczniku II (1999-2000) Polskiego Towarzystwa Historii Techniki (http://www.lotysz.webd.pl/ptht/rocznik/Rocznik_PTHT-02.pdf),
poniżej informacje uzupełniające, głownie z Archiwum PW

Urodził się 4.12.1911 r. w Saratowie (Rosja), zmarł 1.06.1994 r. w Warszawie. Ojciec Kajetan Bolesław, matka Zofia z domu Tomaszewicz, bracia: Wiktor (księgowy w Teatrze Narodowym) i Roman (kierownik działu w Biurze Projektów Typowych i Studiów Budownictwa Przemysłowego), żona Barbara z domu Prószyńska (ślub w 1944 r.).

Do Polski rodzice wrócili w 1918 r. Państwowe gimnazjum im. Stefana Batorego ukończył w 1929 r. Studiował w Politechnice Warszawskiej, na Wydziale Inżynierii, w Oddziale Budownictwa Lądowego i Wodnego, który ukończył w 1935 r. z tytułem inżyniera. Po ukończeniu studiów pierwsze 2 lata pracował w Ministerstwie Spraw Wojskowych w Departamencie Budownictwa oraz w Biurze Projektów PKP. Potem zdecydował się na wolna praktykę projektanta konstruktora, a równocześnie objął stanowisko starszego asystenta w Zakładzie Mechaniki Teoretycznej macierzystego wydziału PW. Prowadził wspólne z wówczas inżynierem Jerzym Mutermilchem (https://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy_Mutermilch) badania z zakresu teorii plastyczności materiałów, szykując się do napisania rozprawy doktorskiej. Starania te przerwała wojna.

W czasie okupacji utrzymywał się z dorywczych prac projektowych oraz uczył w Szkole Budownictwa oraz był starszym asystentem w Wyższej Szkole Technicznej, w Zakładzie Wytrzymałości Materiałów. Tłumaczył prace naukowe ze swej specjalności, a także uczestniczył w opracowaniu koncepcji nowego modelu szkolnictwa wyższego, która została przedstawiona w 1944 r. PKWN. Także rozpoczął opracowywanie rozprawy doktorskiej, która obronił w 1945 r., nosiła tytuł „Obliczanie lin nośnych metodą różnic skończonych”.

W 1942 zachorował na gruźlicę, mimo wojennych warunków udało mu się odbyć kurację w sanatorium w Otwocku. Tam też przebywał w momencie wyzwolenia spod okupacji niemieckiej i tam podjął pracę w Urzędzie Wojewódzkim, czasowo tam zlokalizowanym.

Wziął udział w organizowaniu Politechniki Lubelskiej, początkowo dojeżdżał, a potem przeprowadził się na dłużej. Pełnił funkcję kierownika Wydziału Inżynierii i prowadził wykłady z metod liczenia konstrukcyjnego.

Następnie wrócił do Warszawy i pracował kolejno w: Biurze Odbudowy Stolicy, Ministerstwie Odbudowy, Głównym Urzędzie Planowania Przestrzennego (na koniec dyrektor biura) i Centralnym Biurze Projektów Architektonicznych i Budowlanych (dyrektor naczelny). Równocześnie powrócił do pracy w Politechnice, wpierw (lata 1946-48) na Wydziale Inżynierii, w Zakładzie Statyki Budowli, następnie na Wydziale Komunikacji (1949), a od 1950 na Wydziale Ruchu Kolejowego (zastępca profesora). W roku akademickim 1950/51 pełnił funkcję dziekana Wydziału Ruchu Kolejowego, a po jego przekształceniu ponownie w Wydział Komunikacji był najpierw p.o. dziekana tego wydziału (od III 1951), od 1 września 1951 r. do 31 sierpnia 1953 r dziekanem.

W 1951 r. uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, a w 1966 r. tytuł profesora zwyczajnego w naukach technicznych.

Od 1956 r. prowadził w PW Katedrę Historii Techniki, włączoną w 1969 r. do Instytutu Nauk Ekonomiczno-Społecznych. Zainicjował powstanie, jedynego w Polsce, Studium Podyplomowego w Zakresie Organizacji i Koordynacji Prac Badawczych, którym kierował w latach 1970-80. Przeznaczone ono było dla kadry kierowniczej instytucji i zespołów badawczych. Uważał, że w warunkach rosnącej roli pracy organizacyjnej w nauce umiejętność kierowania wielkimi przedsięwzięciami badawczymi, wiedza o nauce i technice, prawidłowościach ich rozwoju to niezbędny czynnik wzrostu sprawności badań i właściwej atmosfery współdziałania ludzi nauki. Wykładali na nim wybitni znawcy tej problematyki, m.in. prof. Jan Zieleniewski (https://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Zieleniewski_(profesor)) i prof. Bohdan Walentynowicz (https://pl.wikipedia.org/wiki/Bohdan_Walentynowicz).

Działał w Polskim Związku Inżynierów i Techników Budownictwa (członek Zarządu Głównego).

Przyjaźnił się z Marianem Eile (m. in. twórcą tygodnika :Przekrój”).

Wyróżnienia:

  • Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: 1946 i 1954)
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1956)
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (1961)

Jest pochowany na warszawskim Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A14, rząd 6, grób 4).