Politechnika Warszawska. Wydział Mechaniczno Technologiczny. Oddział Inżynieryjno-Ekonomiczny. (1952 - 1971) cz.III

W listopadzie 1965 roku w Katedrze Organizacji, Ekonomiki i Planowania w Przemyśle Budowy Maszyn pracowało 11 etatowych pracowników : prof. dr S. Chajtman, mgr Ignacy Haendel, dr Marek Wajs, dr Jan Czarnocki, dr Mieczysław Dworczyk, Ryszard Farfał, Jerzy Huk, Stanisław Lis, Dariusz Niziałek, Wiesław Nosowski, Waldemar Dmowski. Ponadto w różnych okresach zatrudnieni byli: Jan Bursche, Ryszard Dąbrówka, Ireneusz Durlik, Stanisław Guzicki, Zbigniew Gackowski, Grzegorz Halak, Aleksander Klaniulc, Feliks Krawczyński, Andrzej Kutyła, Zenon Machczyński, Paweł Maksyś, Jerzy Piekutowski, Janina Pieślak, Zbigniew Prochot, Waldemar Siwa, Andrzej Targowski, Maria Trzaskowska, Ludwik Uzarowicz (syn), Ryszard Zganiacz i Andrzej Kenig. Katedra istniała do roku 1969” (50 lat kształcenia…, 2003, s .14-15; 27).

Jak wspomina dr Wiesław Nosowski (studiujący na IE) w swoich wspomnieniach w książce „PW-MT-IE 1959 – 1964. Historia jednego rocznika studiów” „…program studiów obejmował 4695 godz. zajęć rozkładowych plus 4,5 miesiąca praktyk plus praca dyplomowa. Zdawaliśmy 50 egzaminów. (…) dominowały przedmioty inżynierskie i przedmioty ogólno-naukowe, które łącznie zajmują ponad połowę programu studiów” (Nosowski W., 2003, s. 7-11).

„Po włączeniu do Politechniki Warszawskiej Wyższej Szkoły Inżynierskiej (1966 r.) na Wydziale Mechanicznym Technologicznym zostały wprowadzone również wieczorowe i zaoczne studia zawodowe dla pracujących. Obowiązki kierownika studiów wieczorowych na Wydziale niedługo po swoim doktoracie przejął dr inż. Karol Paderewski”. Jak opisuje ten dwuletni i ciekawy epizod w swoim życiu zawodowym „…był problem samych wieczorowych studiów zawodowych, przejętych przez nasz Wydział po zlikwidowaniu istniejącej przez kilkanaście lat Wieczorowej Szkoły Inżynierskiej. Były to lata szczytowego liczbowo rozwoju tych studiów tak, że niektórzy trochę złośliwie i dowcipnie mówili, że niedługo Politechnika „dzienna” będzie istniała przy studiach wieczorowych i zaocznych. Studia te miały więc swoiste problemy zarówno organizacyjne, jak też programowe i lokalowe. Ich odrębną dodatkową specyfikę stanowili także sami słuchacze-studenci, jak i nauczający ich personel dydaktyczny. Studenci miejscowi byli z reguły wieczorowymi, a zaoczni (przyjezdni na kilka dni w miesiącu) dziennymi, ale wszyscy pracowali i mieli nieraz znaczne doświadczenie zawodowe, Studia wieczorowe były przedtem prowadzone w głównej mierze przez personel dydaktyczny dawnej Szkoły Inżynierskiej im. H. Wawelberga i S. Rotwanda. Po przejęciu tych studiów przez nasz Wydział (na prowadzonych kierunkach) ten stan nie uległ poważniejszym zmianom, co w jakiejś mierze rzutowało na niezbyt żywe zainteresowanie się tymi studiami przez władze Wydziału, traktujące je raczej drugoplanowo. A ze strony słuchaczy zwłaszcza studiów zaocznych i ich macierzystych zakładów pracy, były wysuwane nieraz poważne propozycje nawiązania bliższej współpracy. Z taką inicjatywą wystąpiły np. Zakłady Mechaniczne (ZAMECH) w Elblągu będące dużym i znanym producentem m. in. dużych przekładni zębatych i elementów dla przemysłu okrętowego. Z inicjatywy tych zakładów odbyło się w Elblągu uroczyste wręczenie dyplomów Politechniki Warszawskiej grupie kończących te studia na naszym Wydziale pracowników ZAMECH-u, z którymi przez kilka lat współpracowałem”. (50 lat Wydziału, 2001, s.15-16).

„W 1953 r. Wydział MT otrzymał również zadanie zorganizowania studiów w zakresie mechaniki precyzyjnej. We wrześniu 1953 r. na Wydziale Mechanicznym Technologicznym Politechniki Warszawskiej powstał Oddział Mechaniki Precyzyjnej. Organizatorem Oddziału Mechaniki Precyzyjnej był doc. Henryk Trebert. Z dniem 1 października 1962 utworzony został na jego bazie Wydział Mechaniki Precyzyjnej. W skład nowego Wydziału weszły katedry powstałe na bazie katedr uprzednio działających na Oddziale Mechaniki Precyzyjnej oraz nowo utworzone, w tym Katedra Ekonomiki i Organizacji Produkcji z jej kierownikiem, prof. Zygmuntem Zbichorski” (50 lat Wydziału, 2001, s.31).

Prof. Zygmunt Zbichorski ukończył kolejno Państwową Szkołę Przemysłową, Wydział Chemiczny w Bydgoszczy (1933), Państwową Szkołę Budowy Maszyn i Elektrotechniki im. H. Wawelberga i S. Rotwanda w Warszawie (1937), Politechnikę Lwowską (1943) i Politechnikę Śląską w Gliwicach (1946). Pracę zawodową rozpoczął w 1937 jako technolog w Państwowej Fabryce Karabinów w Warszawie. Równocześnie w 1938 ukończył z pierwszą lokatą wojskową szkołę im. Józefa Bema w Zambrowie i został przydzielony do I pułku artylerii najcięższej. We wrześniu 1939 został dowódcą II plutonu 3 baterii i awansował do stopnia podporucznika (w 2000 otrzymał stopień podpułkownika rezerwy). W czasie II wojny do 1943 przebywał we Lwowie, potem wrócił do Warszawy, brał udział w Powstaniu Warszawskim w zgrupowaniu AK „Radosław”, pułk „Broda 53”, batalion „Zośka” - pluton pancerny „Wacek”. Od stycznia 1945 uczestniczył w odrodzeniu i rozwijaniu ruchu naukowego organizacji i kierowania, w tym pisma „Przegląd Organizacji” założonego jeszcze przez Karola Adamieckiego” (Zbichorski Z. … , 2017, [online]).

„Prof. Z. Zbichorski 1945 r. przystąpił do uruchomienia działalności pierwszej polskiej placówki tego typu – Instytutu Naukowej Organizacji. W Krakowie w 1945 r. powstał Instytut Naukowej Organizacji i Kierownictwa, do którego została włączona zorganizowana placówka warszawska. Prof. należy więc do kontynuatorów szkoły prof. K. Adamieckiego, koncentrującej się wokół wznowionej, przedwojennej działalności Instytutu Naukowej Organizacji i Kierownictwa. Założona przez niego Katedra Ekonomiki i Organizacji Produkcji na Wydziale Mechaniki Precyzyjnej P.W. prowadziła zajęcia z zakresu organizacji produkcji i ergonomii dla studentów wydziałów Mechaniki Precyzyjnej oraz Mechanicznego Energetyki i Lotnictwa. W Katedrze istniały dwa zespoły:

Zespół Organizacji Produkcji, którym kierował bezpośrednio prof. Z. Zbichorski z pracownikami: Wiesławem Lenardem, Edwardem Kindlarskim, Michałem Stępowskim i Stefanem Filipkowskim;
Zespół Ergonomii, którym kierowała dr Halina Juchełko. W Zakładzie istniało laboratorium ergonomii.

Znaczącym przedsięwzięciem realizowanym przez Katedrę Ekonomiki i Organizacji Produkcji było zorganizowanie seminarium doktoranckiego zapoczątkowane przez prof. Z. Zbichorskiego w 1965 r. Wynikiem seminarium były obronione (już na Wydziale Mechanicznym Technologicznym od 1971 r.) prace doktorskie 24 inżynierów. Jednymi z pierwszych byli dr Wiesław Lenard i Edward Kindlarski. Innym ważnym elementem działalności Katedry było prowadzenie przez kilka lat Szkół Letnich (razem z Towarzystwem Naukowym Organizacji i Kierownictwa) dla pracowników dydaktycznych uczelni realizujących podobny kierunek studiów” (50 lat kształcenia…, 2003, s .15-16,78).

Jak podaje w wykazie swoich przedmiotów dr inż. Wiesław Nosowski: „… na semestrze IX na Wydziale MT (czyli pewnie w 1963 roku) miał 3 godzinne wykłady z prof. Z. Zbichorskim o nazwie „Organizacja IV” (Nosowski W., 2003, s. 11) – więc jak widać już wtedy obie Katedry współpracowały dydaktycznie.

Natomiast wg wykazu: „Absolwentów studiów I-E…” pierwsze dyplomy na MT promotorstwa prof. Z. Zbichorskiego były bronione już w 1957 i 1958 r. (Niziałek D., 2001, s.6-7).