Politechnika Warszawska. Wydział Mechaniczny. (1945 – 1948) cz.III
Wznowienie działalności w Warszawie.
Kiedy przełamano wreszcie opory BOS-u, można było przystąpić do reaktywowania uczelni w jej dawnej siedzibie. Krokiem w tym kierunku było powołanie w dn. 9 maja 1945 r. Komisji Odbudowy Uczelni pod przewodnictwem byłego rektora prof. Edwarda Warchałowskiego, na pierwszym posiedzenie Senatu PW. W piśmie do prezydenta państwa B. Bieruta z 22 maja Komisja podkreślała, że „…w trosce o dobro reprezentowanych […] nauk technicznych dołożymy wszelkich starań, aby Politechnika Warszawska ponownie i jak najrychlej stała się kuźnią kadr inżynierskich Polski, ogniskiem techniczno-naukowej myśli polskiej”. W tym też czasie (24 maja 1945 r.) ukazał się dekret o powołaniu Politechniki Łódzkiej, a 30 maja rektor Kuczewski otrzymał nominację na rektora i organizatora Politechniki Śląskiej. Odpadła więc definitywnie Łódź, jako miejsce tymczasowej lokalizacji PW, a kierownictwo uczelni przeszło w ręce przedwojennych władz akademickich. Wpłynęło to na szybszą konsolidację środowiska naukowego uczelni i przyspieszenie odbudowy.
W tym trudnym dla Politechniki okresie podniosłym wydarzeniem było odzyskanie sztandaru uczelni. Został on wywieziony przez Niemców, a następnie odbity przez Armię Czerwoną i za staraniem wojewody dolnośląskiego dra Bolesława Drobnera przekazany polskim władzom oświatowym, a 2 VII 1945 r. zwrócony Politechnice. W sierpniu 1945 r. dokonano wyboru władz akademickich. Na Politechnice rektorem na lata 1945 – 1947 został prof. Edward Warchałowski. Dokonano również wyboru dziekanów. (…) Studenci lubelscy uzyskali prawo wolnego wyboru dalszego miejsca studiów. Na ogólną liczbę ok. 700 studentów chęć kontynuowania dalszych studiów w Warszawie wyraziła grupa 189 studentów z wydziałów : Architektury i Inżynierii. Studenci Wydziału Elektryczno-Mechanicznego przenieśli się w większości do Łodzi. Na koniec września 1945 r. wyznaczono egzaminy wstępne na trzech uruchamianych wydziałach. Rezygnacja z reaktywowania pozostałych wydziałów oraz ograniczenie liczby miejsc na pierwszym roku studiów stały się powodem nie przystąpienia do egzaminów wstępnych na Wydział Inżynierii. Organizatorami tego protestu były : Bratnia Pomoc i Akademicki Związek Walki Młodych „Życie”. W wyniku tego władze uczelni zostały przyjęte przez prezydenta B. Bieruta, uzyskując zgodę na uruchomienie, jeszcze w 1945 r., pozostałych wydziałów uczelni. W ten sposób pozytywnie zakończyły się poczynania władz akademickich w sprawie reaktywowania Politechniki Warszawskiej.
Brak własnych pomieszczeń zmuszał początkowo uczelnię do korzystania z wynajętych sal wykładowych. Stopniowo, w miarę oddawania do użytku poszczególnych, mniej zniszczonych obiektów, wykłady już na przełomie 1945 i 1946 r. przenoszono na teren uczelni.(…) Przy ogólnym deficycie specjalistów w wielu dyscyplinach naukowych i gałęziach techniki kompletowanie kadry, szczególnie profesorskiej, napotykało na pewne trudności. Starano się je rozwiązywać przez angażowanie wykładowców spośród kadry inżynierskiej, niekiedy nie mającej dostatecznej praktyki dydaktycznej i badawczej. Ale tylko w ten sposób można było w ówczesnych warunkach organizować proces dydaktyczny i już w 1945 r. uruchomić wykłady na wszystkich głównych kierunkach studiów. (…) Odbudowę Politechniki rozpoczynano w 1944/45 r. od podstaw. Wyniki, jakie osiągnięto w ciągu trzech lat, należy zawdzięczać włączeniu się do ofiarnej i pełnej poświęcenia pracy wszystkich pracowników uczelni, a także włączenia się do prac przy jej odbudowie całej młodzieży studenckiej. Rekonstrukcja wyższego szkolnictwa stolicy była najtrudniejsza, toteż wszelkie decyzje w tej sprawie miały poważne znaczenie polityczne, oddziałując na całość wyższego szkolnictwa w Polsce i postawę całego świata nauki, przyśpieszały one także odbudowę Warszawy” (Krasiewicz B, 1979, s.135-140).